مانیتول برند شاندونگ

مانیتول برند شاندونگ

مانیتول (Mannitol) نوعی قند الکلی (Sugar Alcohol) یا به‌عبارتی پُلی‌ال (Polyol) است که هم به‌صورت طبیعی در برخی گیاهان و میوه‌ها وجود دارد و هم به‌صورت صنعتی تولید می‌شود. این ترکیب یکی از شیرین‌کننده‌های شناخته‌شده در صنایع غذایی و داروسازی است و به‌دلیل ویژگی‌های خاص فیزیکی و شیمیایی‌اش، کاربردهای گسترده‌ای دارد.

خواص شیمیایی مانیتول

• نام شیمیایی: D-Mannitol

• فرمول مولکولی: C₆H₁₄O₆

• جرم مولی: 182.17 g/mol

• ساختار: الکل شش‌هیدروکسی (پُلی‌ال) مشتق‌شده از قند مانوز (ایزومر سوربیتول)

• منبع طبیعی: در گیاهانی مانند زیتون، هویج، کرفس، جلبک‌های قهوه‌ای و برخی قارچ‌ها یافت می‌شود.

• تولید صنعتی: معمولاً از احیای فروکتوز یا ساکارز توسط کاتالیزور نیکل تهیه می‌شود.

مانیتول از نظر ساختار شیمیایی، نوعی قند الکلی غیرتخمیری است که برخلاف قندهای معمول، توسط میکروارگانیسم‌ها به‌آسانی تجزیه نمی‌شود و قند خون را به‌سرعت افزایش نمی‌دهد.

ویژگی‌های عملکردی مانیتول در صنایع غذایی

1. شیرین‌کننده کم‌کالری و کم‌گلیسمی
   مانیتول یک جایگزین مناسب برای قند (ساکارز) در محصولات رژیمی و دیابتی است.
   به‌دلیل جذب آهسته و عدم تأثیر محسوس بر سطح گلوکز خون، در مواد غذایی مخصوص بیماران دیابتی استفاده می‌شود.

2. ایجاد حس خنکی در دهان
   هنگام حل شدن در بزاق، گرمای جذب می‌کند (پدیده اندوترمیک) و حس خنکی خوشایندی ایجاد می‌نماید.
   به همین دلیل در تولید آدامس، قرص نعناع و آب‌نبات‌های خنک‌کننده کاربرد دارد.

3. پایداری حرارتی و شیمیایی بالا
   مانیتول در حرارت بالا و در محیط‌های خشک پایدار است و دچار کاراملیزاسیون یا تجزیه نمی‌شود.
   این ویژگی آن را مناسب برای فرمول‌های پختنی و فرآورده‌های خشک می‌کند.

4. رطوبت‌گیری پایین
   برخلاف سوربیتول و زایلیتول، مانیتول رطوبت کمی از محیط جذب می‌کند و به‌همین‌دلیل:

   • از چسبندگی محصولات پودری جلوگیری می‌کند.

   • باعث افزایش ماندگاری محصولات خشک می‌شود.

   • به‌عنوان عامل ضدکیک شدن (Anti-caking agent) در پودرها و مکمل‌های غذایی کاربرد دارد.

5. تأثیر بر بافت و حجم
   در محصولات بدون شکر که فاقد حجم‌دهنده طبیعی هستند، مانیتول به‌عنوان عامل حجیم‌کننده (Bulking Agent) به‌کار می‌رود و بافت و حجم مشابه قند معمولی ایجاد می‌کند.

6. عدم تخمیر توسط باکتری‌های دهان
   مانیتول توسط میکروارگانیسم‌های دهانی تخمیر نمی‌شود، بنابراین باعث پوسیدگی دندان نمی‌گردد.
   این ویژگی مهم‌ترین دلیل استفاده از آن در آدامس و آب‌نبات‌های بدون قند است.

کاربردهای غذایی مانیتول

مانیتول در گروه افزودنی‌های مجاز غذایی با شناسه E421 ثبت شده است.
مهم‌ترین کاربردهای آن در صنایع غذایی عبارت‌اند از: